Uzmanlar, küçük yavrunuzun gelişimsel olarak ne zaman yönergeleri anlamaya hazır olduğuna dair görüşlerini paylaşıyor. İster bebeğinizin saçınızı çekmesini engellemek için “hayır” kelimesini kullanın, ister çok küçük bir şeyi ağzına götürmesini durdurmaya çalışın, küçüklerin yönergeleri dinlemeyi ve sınırları anlamayı öğrenmeleri önemlidir. Ancak bu hiç de kolay bir süreç değildir! Bir kere, minik yavrunuz öyle tatlıdır ki ona kızmak zor olabilir. Dahası, bazen bebeklerin ve küçük çocukların temel komutları anlayıp anlamadıklarını bilmek zor olabilir. Peki bebekler “hayır” kelimesinin ne anlama geldiğini ne zaman anlar?
Bebekler “Hayır” Kelimesini Ne Zaman Anlamaya Başlar?
Tüm bebeklerin bu komutu kavrayıp istenmeyen davranışları bırakmaları için belirli bir yaş olmamakla birlikte, genellikle bebekler 9 aylık civarında “hayır” kelimesini veya baş sallamanın anlamını anlamaya başlar, diyor Dr. Dipesh Navsaria, Wisconsin Üniversitesi-Madison’da pediatri, insan gelişimi ve aile çalışmaları profesörü. Bebekler bu yaşta, başkalarının kendilerinden farklı duygulara, isteklere ve motivasyonlara sahip olduğunu fark etmeye başlar. Bu nedenle, bir başkası “hayır” dediğinde, bu kelime daha anlamlı hale gelir. Ayrıca, kelimeyi genellikle kaş çatma veya ton değişikliği gibi yüz ifadeleriyle birlikte kullanmamız da bebeklerin bunu onaylamama ile ilişkilendirmelerine yardımcı olur, diye ekliyor.
Bebekler Disiplin Edilebilir mi?
Psikoterapist ve "The Bottom Line for Baby" kitabının yazarı Dr. Tina Payne Bryson, bebeklerin davranışları güvensiz veya hoş olmayan bir hal aldığında iletişim kurmak için asla erken olmadığını belirtiyor. Sonuçta, yaşa uygun sınırlar koymak, bebeklerin doğru ile yanlışı öğrenmelerine yardımcı olabilir, böylece gelişimsel olarak hazır olduklarında doğru seçimler yapabilirler.
Bununla birlikte, bu dönemde beklentilerinizi gerçekçi tutmak önemlidir. Uzmanlar, çok küçük bebeklerin beyinlerinin komutları tanıyıp yanıt verecek şekilde tam olarak gelişmediği konusunda hemfikir. Hatta, arzularına teslim olmaları gelişimsel olarak normaldir—kuralları az çok anlasalar bile. “Kendilerini tutamayabilirler,” diyor Navsaria.
Ne zaman çocuğunuzu disipline etmeye başlarsanız başlayın, sabırlı olmayı bir öncelik haline getirin. Sonuçta, 8 aylık bir bebeğin yiyecek fırlatması, yeni ince motor becerilerini keşfetmesi ve yerçekimi gibi kavramları keşfetmesi anlamına gelir.
Bebeklerle Sınırları Belirlemenin Etkili Yolları
Bebeğinizin davranışlarını kontrol altında tutmak isteyebilirsiniz, ancak “hayır” kelimesini ne sıklıkla kullandığınıza dikkat edin. Bryson’a göre, birçok ebeveyn özellikle önemsiz durumlarda çocuklarının farklı bir şey yapmasını istediklerinde “hayır” kelimesini çok sık kullanıyor. Sonuç olarak, “hayır” kelimesi gerçekten gerekli olan durumlarda biraz gücünü yitiriyor. Uzmanlar, her küçük sorun için “hayır” demek yerine aşağıdaki yöntemleri öneriyor:
1. İsteği fark edin: Bebeğinizin davranışı yanlış yöne saptığında, “Meyve püresini ellerinle yemek istediğini görüyorum” gibi bir sıcaklık ve kabul ile başlayın. Ardından, onları daha kabul edilebilir bir davranışa yönlendirin: “Dağıtmamak için kaşığı nasıl kullanacağımızı göstereceğim.” Bryson, disiplin uygulayıcı olarak bu tür bir yanıtı alışkanlık haline getirmenin, çocuğunuzla ilişkinizi güçlendirmeye yardımcı olacağını belirtiyor.
2. “Hayır”ı kararlılıkla söyleyin: Ses tonunuzu biraz yükseltmek ve oyuncu bir tondan kararlı bir tona geçmek, ne demek istediğinizi ifade etmenize yardımcı olur, diyor Navsaria. Ancak bağırmamaya çalışın—bu yöntem işe yaramaz ve çocuğunuzu korkutabilir.
3. Açık olun: “Hayır” demek gerektiğinde, bununla yetinmeyin—neye “hayır” dediğinizi açıklayın. Örneğin, bebek vuruyorsa, sadece “vurma” demek yerine, ne yapması gerektiğini açıklayın. “Nazik ol” gibi sakin bir şekilde söyleyip, kendi elinizi kullanarak nazik dokunmayı gösterin, diyor Dr. Preeti Parikh.
4. Güvenli bir alan oluşturun: Bebeğinizi güvenli alanlarda tutmak, “hayır” kelimesine gerek kalmadan onları meşgul eder, diyor Navsaria.
5. Dikkatlerini başka bir yöne çekin: Kurallara karşı gelerek çantanızı karıştıran bebeğinize, yerine başka bir oyuncak sunmayı deneyin, diyor doktor Parikh.
6. Fiziksel sınırlar oluşturun: Bebeğiniz saçınızı mı çekiyor? Bebeğinizi yere koyarak mesafe yaratın. Ve eğer evdeki çiçeklerin topraklarını karıştırıyor ya da çiçekleri koparıyorsa, onları başka bir alana götürün. Navsaria, “Hayır” demeden bile, sonunda mesajı alacaklarını belirtiyor.
7. Ciddi bir yüz ifadesi kullanın: Bebeğiniz bezelyeleri fırlattığında kahkahayı bastırmak zor olabilir. Ancak gülmek, istenmeyen davranışları pekiştirir ve yaptıklarını sevdiğiniz mesajını verebilir, diyor Parikh.
8. Olumsuz davranışları tahmin edin ve önlem alın: Yorulmuş veya sinirlenmiş bebekler, kurallara uymakta zorlanabilirler. Örneğin, bebeğiniz saç çekmeyi seviyor ve bir sorun olacağını biliyorsanız, saçınızı toplu tutarak önlem alın.
Bebekler ve küçük çocuklar sınırları zorlamayı sever, ancak bunu kasıtlı yapmazlar—bu, öğrenme biçimleridir! Sabırlı olun; özellikle bebeğiniz “hayır” kelimesini anlayana kadar—o noktadan sonra muhtemelen bu kelimeyi size karşı kullanacaklar! (Bol şans!)
Not: EarlyLearny ve içerdiği materyaller, tıbbi veya sağlıkla ilgili başka bir tavsiye ya da teşhis niteliğinde değildir ve bu amaçla kullanılmamalıdır. Spesifik durumunuz hakkında her zaman nitelikli bir doktora veya sağlık uzmanına danışmalısınız.
